Një seri studimesh të gjenomeve të mijëra mostrave të coronavirusit të ri SARS-CoV-2 tregojnë se ai po ndryshon dhe po evoluon ndërsa përshtatet me “nikoqirët e tij njerëzorë”.
Por, ja çfarë thonë ekspertët në lidhje me ato gjetje dhe si mund të ndikojnë në pandeminë COVID-19 dhe përpjekjet për zhvillimin e vaksinave dhe trajtimeve, shkruan Reuters.
Çfarë kanë gjetur studimet?
Duke përdorur një bazë të dhënash të quajtur Iniciativa globale për ndarjen e të gjitha të dhënave të gripit (GISAID), studiuesit në Laboratorin Kombëtar Los Alamos në Shtetet e Bashkuara gjurmuan ndryshimet gjenetike, ose mutacionet, në “pikun” e coronavirusit të ri – pjesa që i jep forma e saj dalluese.
Dhe siç thuhet më tej, hulumtimi i tyre paraprak zbuloi 14 mutacione të tilla.
Studiuesit thanë se një, i quajtur D614G, ishte “shqetësues urgjent” sepse dukej se po shfaqej si mbizotërues dhe mund ta bëjë sëmundjen më infektive.
Duke përdorur të njëjtën bazë të dhënash GISAID, një ekip në “University College London” në Britani ekzaminoi gjenomet e më shumë se 7.500 viruseve nga pacientë të infektuar në të gjithë botën.
Ekipi i UCL gjeti 198 mutacione në gjenomet e coronavirusit që ata analizuan por thanë që asnjë nuk duket në këtë fazë të jetë veçanërisht shqetësues.
Një studim tjetër i shkencëtarëve në Universitetin Glasgow të Britanisë, i cili gjithashtu analizoi mutacionet në gjenomet e mostrave të virusit SARS-CoV-2, zbuloi se këto ndryshime nuk sinjalizojnë se ekzistojnë shtame të nmdryshme (lloje specifike bakterore që fillojnë infeksionin pas bartjes përmes rrugëve të ndryshme në pjesë specifike në trupin e njeriut).
Kjo ishte në kundërshtim me një studim paraprak nga studiues kinezë që sugjeruan se kishte dy shtame që qarkullonin te njerëzit në fillimin e shpërthimit të COVID-19 në Kinë, dhe se një kishte qenë më “agresiv”.
Çfarë na tregojnë këto gjetje?
“Kjo ide e shtameve të shumëfishta duhet të demaskohet më shumë”, tha Eric Topol, një kardiolog, gjenetist dhe themelues i Scripps Research Translational Institute në La Jolla, California.
“Ne e dimë se ekziston vetëm një tendosje”.
Ndërkohë Jonathan Stoye, drejtor i departamentit të virologjisë në Francis Crick Institute në Britani, tha se të marra së bashku, studimet ofrojnë pasqyra “magjepsëse” në evolucionin e virusit, dhe theksojnë se ai është “një objektiv lëvizës”.
“Virusi po evoluon dhe po ndryshon. Dhe ne ende nuk e dimë se cilat janë pasojat e këtyre ndryshimeve”, citohet të ketë thënë Stoye.
“Ky coronavirus pëson mutacion ashtu si çdo virus i mirë i ARN-së”, tha Mark Schleiss, një ekspert i gjenetikës molekulare në Shkollën Mjekësore Universitare të Minesota.
A është SARS-CoV-2 duke u bërë më i rrezikshëm?
Ekspertët e gjenetikës dhe biologjisë thonë se është ende herët të dish nëse ndonjë nga mutacionet ka kuptim.
Lawrence Young, një profesor i onkologjisë molekulare në Universitetin e Warwick të Britanisë, tha se ndërsa ekzistojnë “shumë spekulime për shfaqjen e mundshme të llojeve më agresive”, studimet e deritanishme tregojnë se nuk është kështu.
“Në përgjithësi, virusi SARS-CoV-2 nuk pëson mutacion me një shkallë të lartë… dhe aktualisht nuk ka asnjë provë bindëse që mutacionet kanë pasur një efekt të rëndësishëm”, tha ai.
Topol tha se shkencëtarët do të duhet të kryejnë studime në gjenomikën funksionale – duke ekzaminuar saktësisht se si një mutacion gjenetik specifik ndikon në sjelljen e një virusi – për të zbuluar më shumë.
A do të ndikojnë këto kërkime për vaksina dhe ilaçe?
Mutacionet e gjetura nga UCL nuk u shpërndanë në mënyrë të barabartë në të gjithë gjenomin e virusit, me disa pjesë të gjenomit më pak të ngjarë të pësojnë mutacion, dhe të tjerët ka më shumë të ngjarë të ndryshojnë.
Lucy van Dorp, i cili bashkë-drejtoi punën e UCL, tha që ato pjesë më të qëndrueshme të virusit mund të jenë caqe më të mira për zhvillimin e ilaçit dhe vaksinave.
“Ne duam të synojmë pjesët e virusit që, me sa kemi vërejtur, nuk po ndryshojnë. Nëse deri më tani nuk do të ndryshojnë shumë në rrjedhën e pandemisë, shpresojmë se nuk do të ndryshojnë shumë në të ardhmen”.
