Një atmosferë miqësore rrit mirëqenien individuale dhe produktivitetin e grupit. Por kur ju duhet të zgjidhni midis besnikërisë ndaj miqve dhe karrierës fillojnë problemet. Miqësia në punë është një gjë e bukur, por gjithashtu edhe një gjë e komplikuar.
Sot është bërë pothuajse e qartë të pohohet se një atmosferë miqësore përmirëson mirëqenien dhe produktivitetin individual. Fjala magjike, brenda kompanive (të paktën në sipërfaqe), nuk është konkurrencë, por bashkëpunim. Dhe me miqtë ne bashkëpunojmë më mirë. Gjithmonë? Me të vërtetë?
Problemi, thotë Jessica Methot, e cila jep mësim në Menaxhimin e Burimeve Njerëzore në Universitetin Rutgers, është që nëse bëni miqësi me dikë në punë, atëherë ka shumë gjasa që ju të punoni së bashku. Dhe këtu fillojnë problemet. Dhe rreziqet e asaj që psikologët e quajnë “rraskapitje emocionale” rriten. Hapësira e “burnout”, momenti në të cilin ai “shpërthen”. A ndodh që mik koleg ose kolege mike të jetë më stresues sesa të kesh udhëheqës të ashpër ose njerëz antipatikë afër tavolinës së punës?
Marrëdhënie të shumëfishta – Është shumë relaksuese të kesh dikë pranë që të mbështet, të njeh dhe të vlerëson përtej performancës tënde profesionale. Është vërtetuar (nga fior di studi) se një grup kolegësh miq punojnë më mirë dhe më shumë se një ekip i të huajve. Pika e mprehtë, shpjegon Dr. Methot, është se këto miqësi bëhen në kategorinë e “marrëdhënieve të shumëfishta”. Nga njëra anë, “kartat e raportimit” tregojnë se miqtë/kolegë që punojnë së bashku arrijnë rezultate më të mira. Nga ana tjetër, thotë Methot, ka një kontradiktë thelbësore që i bën këto marrëdhënie të rrëshqitshme: “Miqtë e mbështesin njëri-tjetrin pa kushte, ndërsa kolegët nuk mund ta bëjnë gjithmonë, veçanërisht kur reputacioni i tyre është në rrezik. Ka raste kur është e nevojshme të vendosësh se cili rol duhet të mbështetet: miqtë apo kolegët?”.
Tradhti dhe keqkuptime – Dhe në këtë moment, shpesh, bie miqësia. Patricia Sias, një studiuese në Universitetin e Arizonës, tregon rastin e dy punëtorëve të ngushtë që kanë thyer magjinë e shoqatës së tyre. Ata ishin ‘mish e thua’, gjithmonë së bashku, brenda dhe jashtë. Deri në ditën e një mbledhjeje biznesi: njëri prej tyre bën një propozim, për të cilin ai kujdeset shumë, e cila refuzohet nga shumica e grupit. Midis refuzuesve është edhe kolegu mik. Të dy, vite pas ndarjes, ende besojnë se kanë të drejtë. Marrëdhëniet nuk janë rregulluar më. I pari nuk mund të ndajë planin personal nga ai profesional: “Ndihem i tradhtuar”. I dyti përgjigjet: “Çfarë ka të bëjë miqësia me gjithë këtë? Asgjë. Ishte thjesht një vendim pune”. A do ta shmangte nga marrja e një pozite? A duhet të bësh publik konfliktin e interesave personale? “Na vjen keq, ne jemi miq, i përmbahem kësaj”.
Të huaj – Gazetari Oliver Burkeman, pak vite më parë, e reflektonte këtë çështje në një artikull të marrë nga Internazionale. Dhe ai citoi një frazë nga një personazh i serialit televiziv “The office”: “Njerëzit me të cilët punojmë janë aty rastësisht. Ne shpenzojmë më shumë kohë me to sesa me miqtë dhe familjen tonë, por ndoshta e vetmja gjë që kemi të përbashkët është që ne hapim të njëjtin qilim tetë orë në ditë”.
Strategjia – Qilim, asfalt ose parket: përtej sipërfaqes në të cilën lëvizim, me të vërtetë kolegët mbeten (ose duhet të mbeten) në thelb të panjohur, “fqinj rastësisht”? Mos ta ekzagjerojmë. Por për të shmangur keqkuptimet e dhimbshme, këshillat e Dr. Methot janë të thjeshta dhe ndoshta brutale: së pari ndihuni kolegë, pastaj miq. E pranon se është e keqe të thuhet, por specifikon se kjo është një çështje e “strategjisë”. Në terma konkretë, kjo do të thotë të mos zbulohemi shumë, dhe sidomos në kohën e aperitivit, që të mos ndajmë me kolegun e zemrës një sekret që ne nuk duam të arrijë te udhëheqësit.
Të flasësh– Si ta “mbulojmë” një mik që na godet në punë, që na bën të rrezikojmë dhe të punojmë dyfish? Alison Green, i cili u është përgjigjur pyetjeve në faqen “Ask a Manager” për një dekadë, tregon se gjëja më e rëndësishme (dhe ndoshta e dukshme) është të flasim me njëri-tjetrin. Paradoksalisht, ekspertë të ndryshëm të burimeve njerëzore bien dakord: “të flasësh” është më e vështirë dhe sidomos mes njerëzve që ndajnë një miqësi. Por, nëse nga njëra anë është më e sikletshme t’i tregojmë dikujt që na ka dashur kufijtë e tij në punë, – thotë menaxheri, – nga ana tjetër, marrëdhënia e besimit që ekziston duhet të na ndihmojë të gjejmë një zgjidhje pozitive, për të përmirësuar gjërat. Apo jo?
