Pavarësisht nga studimet dhe teknologjitë, një metodë 100% e sigurt për të kuptuar se personi që kemi përballë po na thotë të vërtetën apo po na gënjen nuk ka. Psikologu Aldert Vrij, i Universitetit të Portsmouth (Britani), zbuloi se mesatarisht njerëzit e dallojnë një gënjeshtër vetëm në 56.6% të rasteve: domethënë pak më shumë se 50%.
Por edhe zbulimi i një gënjeshtari nuk është një akti i thjeshtë. Të paktën mund të tentohet, duke kërkuar shenjat e përpjekjeve për të fshehur të vërtetën.
Sipas psikologut Richard Treisman, ekzistojnë 5 shenja që mund t’ju ndihmojnë që të gjurmonit të vërtetën.
1 – Shpikin histori
Gënjeshtarët shpikin histori që nuk kanë ndodhur kurrë, kështu që ata tentojnë të largohen nga gënjeshtra dhe rrallë i referohen vetes, duke përdorur gjuhën e papërcaktuar. Pra, ata rrallë përdorin fjalë si “mua” dhe “imja”, dhe preferojnë “të tijën” dhe “e tij” në lidhje me emrat e tyre të duhur. Ata mund të thonë, për shembull, “… që kushëriri i tij mendoi se …” në vend të “…meqë kushëriri im …”.
2 – Gjestet
Për shkak se gënjeshtra është sfiduese, gënjeshtarët duhet të përqendrohen dhe si rezultat ato nuk priren të lëvizin shumë krahët ose këmbët dhe për pasojë të gjestikulojnë pak. Prandaj është e nevojshme të kushtohet vëmendja nëse dikush befas bëhet i palëvizshëm.
3 – Hezitojnë të flasin
Gënjeshtarët shpesh hezitojnë më shumë se ata që flasin të vërtetën dhe tentojnë të pengohen nga fjalët. Kujdesuni për ata që shpesh përdorin pengesa si “mmmm …” ose “eeee …” ose ngatërrojnë termat me njëri-tjetrin.
4 – Pauzat
Për shkak se ata duhet të mendohen për atë që duhet thonë para se të flasin, gënjeshtarët priren të kalojnë më shumë kohë duke u përgjigjur. Vëmendje për ata që marrin shumë pushime para se të thonë atë që iu kërkohet.
5 – Pyetje
Gënjeshtarët normalisht duken edhe më të paqartë, pasi shmangen sa më shumë që të jetë e mundur për t’iu përgjigjur pyetjeve në mënyrë gjithëpërfshirëse, ndoshta duke ndryshuar lëndën ose duke bërë pyetje nga ana e tyre.
