Fondi Monetar Ndërkombëtar publikoi së fundmi një dokument që orienton Shqipërinë se si mund të luftojë informalitetin nëpërmjet administrimit fiskal, duke sofistikuar mënyrat për taksimin e të pasurve.
Fondi konsideron se një element i rëndësishëm i evazionit janë individët relativisht të pasur. Këto individë depozitojnë sasi të mëdha parash në parajsat fiskale që ndër të tjera i shmangen edhe taksimit.
Shqipëria tashmë ka miratuar kuadrin ligjor për shkëmbimin automatik të informacionit dhe në këtë mënyrë mund të fillojë të marrë informacione për shqiptarët rezidente që kanë depozita jashtë vendit.
FMN sugjeron që një grup audituesish të aftë duhet të funksionojnë për të përfshirë në taksim me metoda alternative fondet dhe asetet e brendshme të pataksuara.
Megjithatë, gjenerimi i të ardhurave nga individët e pasur do të varet nga kapaciteti i Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve për të zbuluar paratë e padeklaruara të mbajtura në institucionet financiare vendase.
Fondi sugjeron se një Task Forcë e dedikuar hetimi do të ndihmonte në forcimin e besueshmërisë së taksimit te të padeklaruar të personave të pasur në vend.
“Mblidhni taksat e shmangura nga korrupsioni dhe krimet e tjera financiare duke përmirësuar bashkëpunimin ndërmjet agjencive të të ardhurave dhe organeve të tjera zbatuese. Autoritetet e të ardhurave mund të jenë aktorët kryesorë në luftën kundër krimit financiar dhe korrupsionit”
këshillon FMN.
Sakaq në vijim të këshillave të FMN, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve është angazhuar të krijojë një listë me 650 individët më të pasur në vend, pasuria e të cilëve do të hetohet për arsye të mbledhjes së taksave dhe reduktimit të informalitetit ne tre vitet në vijim.
Në Programin e ri Ekonomik të Qeverisë 2022-2024, përcaktohet se lista do të përmbushet gjatë tre viteve, ku në vitin 2022 do të listohen 100 persona, më 2023 do të evidentohen edhe 200 dhe gjatë 2024 edhe 350 individë të pasur, duke e çuar listën totale në 650 individë.
Për nga stili i jetës që bëjnë, Shqipëria ka shumë individë që kanë pasuri, të cilët nuk i kanë të deklaruara burimet e të ardhurave e për rrjedhojë nuk janë të fiskalizuar. Pasuria e këtyre individëve mund të burojë nga burime të ligjshme dhe të paligjshme të ardhurash, por Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve synon që të paktën të fiskalizojë një pjesë të pasurisë së fshehtë dhe të nën deklaruar.
Hetimet paraprake të Tatimeve kanë gjetur se, ka më shumë individë që marrin paga të larta se sa vetë deklarohen në Tatime. Lista që do të krijohet, do të azhurnojë informacione nga palë të treta, të tilla si hipotekat, pagesa e energjisë dhe ujit dhe synon të rrisë tatimin nga të ardhurat dhe pasuritë e këtyre individëve.
Shumë individë në Shqipëri kanë krijuar pasuri në mënyrë të jashtëligjshme, por institucionet financiare ndërkombëtare e kanë këshilluar autoritetin fiskal në vend që së paku kjo pasuri të fiskalizohet.