Secili nga ne ka një pjesë të vetvetes që dëshiron të jetë i lumtur dhe i përmbushur, ka nga ata që janë në harmoni me këtë pjesë dhe nga ata që nga ana tjetër, janë të çorientuar dhe nuk mund të hyjnë në kontakt me të. Çorientimi nuk lind brenda natës, por krijohet me kalimin e viteve. Kush nuk arrin të ketë një jetë të lumtur dhe të përmbushur, që e gjen veten duke bërë zgjedhje që nuk janë në ekuilibër me nevojat e tij reale, kjo pjesë e tij është varrosur nën vite kritikash, abuzimi, zhvlerësimi, neglizhimi emocional ose, anasjelltas, qëndrime mbi- mbrojtja, tjetërsimi, manipulimi dhe pritshmëritë.
Vuajtja psikologjike shkaktohet nga mungesa e plotësimit të disa nevojave themelore
Vuajtja psikologjike shkaktohet, në shumicën e rasteve, nga mosplotësimi i disa nevojave themelore, plotësimi i të cilave është i nevojshëm për të siguruar ekuilibrin dhe rritjen emocionale. Çdo nevojë që nuk ka gjetur përgjigjen e duhur gjatë fëmijërisë sonë është kthyer në një vuajtje psikologjike, një plagë e brendshme që na ka shoqëruar deri sa prek jetën tonë të rritur.
Për të qenë të qartë, disa nga nevojat bazë që shpesh nuk plotësohen gjatë fëmijërisë kanë të bëjnë me nevojën për t’u ndjerë të pranuar dhe të dashur, nevojën për t’u ndjerë të dobishëm dhe të njohur, nevojën për të ndjerë emocionet e vërtetuara dhe të mos nënçmuara, nevojën për mbrojtje dhe siguri. , nevoja për ngrohtësi emocionale, stabilitet emocional dhe lidhje me të tjerët, si dhe nevoja për autonomi. Nevoja për autonomi mohohet në rastin e prindërve tepër mbrojtës.
Pavlefshmëria emocionale është tipike për prindërit që janë të rreptë, sipërfaqësor ose që thjesht injorojnë ose ndëshkojnë çdo manifestim emocional të fëmijës (reagime zemërimi, të qara, eksitim…). Nevoja për mbrojtje dhe siguri mungon kur abuzimet ndodhin brenda shtëpisë por edhe në rastin e prindërve ambivalent. Me pak fjalë, fëmijëria jonë, për mirë ose për keq, na shënjon dhe ato nevoja të pakënaqura funksionojnë nëpavetëdije derisa të bëhen vendimtare në moshën madhore.
Nevojat e pakënaqura gjatë fëmijërisë mund të tregohen përmes një metafore në të cilën fëmija është i etur (i etur për kujdes, vëmendje dhe dashuri) dhe nëna është pusi që duhet të shuajë etjen e tij. Fëmija, i etur, shkon drejt burimit për të shuar etjen, por ajo që gjen është një pus bosh! Ajo etje emocionale, e zgjatur me kalimin e kohës, edhe pse nuk njihet më, nuk është ngopur kurrë dhe këtu na mundon, është diku brenda nesh, është pjesë e së shkuarës por gjithsesi na bën të ndihemi të pakënaqur.
Problemi është se askush nuk mund të kthehet kurrë për ta mbushur atë pus, përkundrazi ne duhet të shikojmë nga afër të kaluarën, të pranojmë çdo mangësi të vuajtur dhe t’i sigurojmë vetes ato përbërës që mund të ndihmojnë në sigurimin e ekuilibrit dhe rritjes së brendshme.
Tingëllon e lehtë por nuk është aspak. Kur shikojmë të kaluarën duhet ta bëjmë me një ndërgjegjësim të shëndetshëm, me sens kritik dhe me një dozë të mirë objektiviteti. Ne nuk mund të hyjmë në kontakt me pjesën tonë që kërkon përmbushje dhe lumturi nëse nuk jemi të gatshëm të përballemi me situata dhe ndjenja të pakëndshme. Emocione, kujtime të dhimbshme, situata që tani janë varrosur në mendje.
Problemi që edhe nëse injorohet, ajo dhimbje nuk zhduket, qëndron aty dhe kthehet në vuajtje të përgjithësuar emocionale. Duket një paradoks, por është kështu: për të ecur drejt përmbushjes duhet të angazhohemi dhe të përgatitemi për të përballuar vuajtjet. Vuajtja e lidhur me pranimin e një nëne që nuk të ka dashur kurrë, vuajtja e lidhur me pranimin e një ngjarjeje traumatike, vuajtja e lidhur me pranimin e asaj mosnjohjeje që na bëri të vuajmë kaq shumë.
Të harrosh kujtime të dhimbshme për të kujtuar vetëm momente të shkujdesura është fatkeqësisht vetëm një ëndërr. Edhe pse ndahet nga shumë njerëz: natyra nuk na ka pajisur me një kujtesë selektive (ose të paktën jo aq efektive). Dhe ndërkohë që shpeshherë është e vështirë të heqësh dorë nga e kaluara, vjen një moment në jetë kur duhet. Në të cilën ne jemi të detyruar të ecim përpara sepse zvarritja e dhimbjes dhe pakënaqësisë do të rrezikonte të na bllokonte emocionalisht.
