Nga Martin Leka
Makabër. Burri porosit vrasjen e gruas. (referoju: bashkëshorti/bashkëshortja). Inskenon grabitjen. Realizon qëllimin. Vret gruan e tij me një dorac!
Arësyeja? Nuk dihet ende. Ndoshta s’ka për tu ditur kurrë. Sepse edhe nëse arësyen e thotë ish-burri i Liridonës, gjithmonë do të ketë hije dyshimi. Sepse nuk është më Liridona. Bombardimi mediatik i opinionit ka qenë padyshim i pa parë më parë. Trupa të tëra televizive nga Tirana, sikur të mos mjaftonin ato të Prishtinës, mësynë atje. Studiot televizive gjithashtu. Mbushën përnatë panelet me lloj-lloj analistësh e kronistësh që tregonin opsionet e tyre mbi ngjarjen. U intervistuan dhjetëra veta, që nga njerëzit e rastësishëm e të paditur, gjer tek familjarët e të akuzuarëve për krimin dhe viktimës. Dukej si një garë mes kronistëve se kush di më shumë për ngjarjen dhe kush ka më shumë burime informacioni. Ndërkohë, prokuroria dhe institucionet ligjore në Prishtimë janë me kohë të plotë në zbatim të detyrave të tyre ligjore, që për hir të së vërtetës, janë për tu admiruar për shpejtësinë e zbardhjes së krimit e më tej.
Edhe kodet më arkaike, nuk i justifikojnë krime të tilla. Analiza pse ndodhin kësi tmerresh nuk është detyrë e gazetarëve, por e profesionistëve. E psikologëve. E kriminologëve. E psikiatërve. E filozofëve mbase. E të tjerë! Furia e opinioneve çfarëdo e dosido e nga kushdo, duhet të ndalet. Neve, nuk na falet që në ditë kobi, ekranet e mediat e shkruara të kthehen në institute të dhunës verbale. Aq sa një “trim” i mjerë dha edhe një version pervers, sikur porositësi i vrasjes kishte lidhje intime me një tjetër mashkull dhe sekretin e dinte Liridona?!… Prishtina e rivarros, Tirana e rivret!Liridona ishte një grua e bukur. Edhe një nënë e mirë. Kishte një emër simbol. Kur lindi ajo, Kosova ishte e shtypur. E ndrydhur. E pushtuar. E masakruar. E mbyllur. Pa liri. Kush ka qenë e kush e njeh Kosovën e viteve ’90 e përtej e këndej gjer kur fitoi pavarësinë, e kupton “gjenezën” e emrit të saj. Janë bashkuar dy fjalë, liri dhe duam. Liri duam. Liri dona në dialekt. Emri i saj është një thirrje. Një kushtrim. Ishte për kohën kur lindi. Mbeti për kohën kur i mori jetën burri vrastar. Veçse në dy kohët, kauzat kanë ndryshur tmerrshëm. Të parën e fitoi: lirinë nga pushtuesi serb. Të dytën e humbi: nga babai i fëmijëve të vet. LiriDona duhet të jetë e duhet të kthehet në kushtrim, në thirrje e kauzë për të gjithë shoqërinë shqiptare. Në Kosovë e Shqipëri. Në të gjitha vendet ku jetojnë shqiptarë. Një thirrje për Liri të grave. Liri të vërtetë. Liri nga burrat. Nga burrat e etur për ta patur gruan pronë. Plaçkë. Trofe.
LiriDona është një thirrje për edukim e emancipim. Të burrave. Të burrave me koncepte orientale. Të burrave që rrinë pranë oxhakut me puro në gojë e i thonë gruas më sill dru se po mbaron zjarri; më blej kikirikë të shoqëroj rakinë; më jep pultin e televizorit që e ka pas shpinës; një gotë ujë, që e ka në cepin tjetër të oxhakut. LiriDona është një kushtrim për edukim. Se si burrat të edukohen, të kulturohen, të lexojnë libra, të shkollohen.
Burra bre, mësoni të doni lirinë tuaj! Nuk ka shërbim më të keq për Atdheun tënd se sa të bësh si Naimi, ish-burri i Liridonës. E nuk ka shërbim më të mirë që mund ti bësh armikut tënd fqinj.Burra, lërini historitë me patriotizëm fals e me emra epikë. Mund ta keshë emrin Trim, por je një frikacak.Mund ta keshë emrin Granit, por je një shtuf e pluhur rruge.
Mund ta keshë emrin Dardan, por je i pa fe i pa atdhe.
Si Naimi… /Pena.al
