Grupi palestinez, Hamas, nisi më 7 tetor një sulm të befasishëm nga Gaza në Izrael.
Ngjarja u përshkrua si një nga përshkallëzimet më serioze të konfliktit izraelito-palestinez në disa vite.
Çfarë është Hamasi?
Hamasi është akronimi i Harakat al-Muqawama al-Islamiyya (Lëvizja e Rezistencës Islame), një organizatë politike dhe paraushtarake palestineze, islamike, sunite dhe fundamentaliste.
Udhëheqja e saj është e ndarë midis një krahu politik, i cili ka qeverisur Gazën, që kur Hamasi fitoi zgjedhjet legjislative në 2006 (të fundit që u mbajtën), duke u bërë partia e parë në brezin e tokës të kufizuar midis Egjiptit, Izraelit dhe Mesdheut, ku rreth 2 miliona palestinezë jetojnë atje; dhe një krah ushtarak, i quajtur Brigadat Ezzedin al-Qassam.
Si krahu politik, ashtu edhe ai ushtarak, konsiderohen një organizatë terroriste nga shumë vende perëndimore ose aleatë të Perëndimit, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Bashkimin Evropian, Kanadanë, Japoninë dhe Izraelin; ndërsa Mbretëria e Bashkuar, Australia dhe Zelanda e Re e konsiderojnë vetëm krahun ushtarak si organizatë terroriste.
Hamasi u themelua në vitin 1987 me iniciativën e Sheikh Ahmad Yassin, i cili u bë udhëheqësi fetar i tij, i ndihmuar nga Abd al-Aziz al Rantisi dhe Mahmud al-Zahar, udhëheqës politiko-ushtarakë, në sfondin e Intifadës së parë, “revoltës së gurëve” të shkaktuar nga të rinjtë palestinezë kundër forcave izraelite në territoret e pushtuara.
Në thelb, Hamasi është krahu palestinez i Vëllazërisë Myslimane, një organizatë fondamentaliste arabe e pranishme në vende të ndryshme dhe synon të luftojë Izraelin me sulme terroriste.
Karta e themelimit të Hamasit thotë se “nuk ka zgjidhje për çështjen palestineze përveçse në luftën e shenjtë” dhe parashikon objektivin e kthimit të gjithë Palestinës në kufijtë e saj të vitit 1948, duke përfshirë shtetin e Izraelit sot.
Por në vitin 2009, Khaled Meshal, kreu i krahut politik të Hamasit, u deklarua në favor të një zgjidhjeje që përfshinte një shtet palestinez me Jerusalemin Lindor si kryeqytet “në kufijtë e vitit 1967”, domethënë në praktikë vetëm në Bregun Perëndimor dhe Gaza, territoret që Izraeli pushtoi atë vit në Luftën Gjashtë Ditore dhe të cilat i ka pushtuar që atëherë (përveç Rripit të Gazës, nga i cili u tërhoq plotësisht në 2005, dhe afërsisht 20 për qind të Bregut Perëndimor, ku qytetet kryesore palestineze ndodhen, të administruara në mënyrë autonome nga ‘Autoriteti Kombëtar Palestinez duke filluar nga marrëveshjet e paqes me Izraelin në ’93).
Fundamentalistët islamikë të Hamasit nisën një sulm të dhunshëm agimin e 7 tetoriy në Rripin e Gazës dhe brenda shtetit hebre për një arsye specifike.
Kjo është një manovër për të parandaluar negociatat për një marrëveshje historike midis Izraelit dhe Arabisë Saudite, në të cilën merr pjesë Autoriteti Kombëtar Palestinez, entiteti që ka qeverisur territoret autonome palestineze në Bregun Perëndimor që nga viti 1993.
Një sulm i befasishëm i nisur në 50-vjetorin e luftës së Yom Kipurit të vitit 1973, kur një tjetër agresion arab e mori Izraelin po aq në befasi dhe për disa ditë dha përshtypjen se ishte në gjendje të mbizotëronte.
Fillimisht, fondet për Hamasin erdhën nga Arabia Saudite dhe Siria. Më pas, financuesi kryesor i Hamasit bëhet Irani, i cili dërgon mesatarisht 100 milionë dollarë në vit para, ndihma humanitare dhe armë në Rripin e Gazës: pavarësisht se është një vend islamik shiit, pra jo sunit si palestinezët, Teherani e sheh Hamasin si një nga grupet aleate fondamentaliste me të cilën do të luftonte luftën e saj prokure kundër Izraelit.
Garda Revolucionare iraniane dërgon gjithashtu fonde për Xhihadin Islamik, organizatën tjetër terroriste palestineze që vepron si në Rripin e Gazës ashtu edhe në Bregun Perëndimor.
Por Hamasi gjithashtu merr fonde nga Katari dhe vende të tjera arabe. Për më tepër, donacionet humanitare të dërguara në Gaza nga OKB-ja, Bashkimi Evropian, Norvegjia, Japonia, Australia dhe vende të tjera arrijnë gjithashtu në Hamas.
Së fundi, duhet të mbahet mend se një burim financimi për rripin është Izraeli, i cili transferon në Gaza pagat e mijëra palestinezëve të pranuar të punojnë si udhëtarë në shtetin hebre: një bashkëpunim ekonomik i pezulluar në rast konflikti.
j.l./ ABC24.AL
